Author(s):
1. Davor Gičevski, UKC RS Banajluka, [], Bosnia and Herzegovina

Abstract:
Uvod: Aortokoronarni bajpas (CABG) je najčešće izvođena kardiohirurška operacija i jedna od najčešćih operacija uopšte. Tokom razvoja ove procedure više puta su prihvatani i odbacivani pojedini sudovi kao mogući graftni materijal. Kada se uzme u obzir napredak kardiohirurških tehnika i dostupnost nove terapije u postoperativnom periodu, javlja se potreba za reevaluacijom pojedinih graftova. Takođe, pojavljuju se novi dokazi da hirurška revaskularizacija ima srednjoročnu i dugoročnu prednost nad perkutanim intervencijama, naročito kod pacijenata sa dijabetes melitusom. Lijeva mamarna arterija je graft prvog izbora, kao in situ graft na LAD, dok još uvijek nemamo jasan odgovor koji je najbolji graft drugog izbora. Prvenstveno se razmatra upotreba radijalne arterije naspram standardne upotrebe velike safenske vene. Najveći problem je nepotpuno poznavanje činioca koji utiču na vijabilnost grafta, nestandardizovane metode u procjeni kvaliteta grafta, česti komorbiditeti te dug period praćenja. Cilj: Procjena kratkoročne vijabilnosti radijalnog grafta naspram venskog grafta. Metod istraživanja: Opservaciona retrospektivno-prospektivna studija na pacijentima liječenim na Klinici za kardiohirurgiju UKC RS. Vijabilnost grafta je procjenjivana rekoronarografijom u pogledu prohodnosti grafta i stepena stenoze 3 mjeseca nakon operacije. Rezultati: Ukupno je praćeno 200 pacijenata, od čega 100 graftova radijalne arterije i 100 venskih graftova. Verifikovano je 3 nefunkcionalna radijalna grafta i 2 ciljana nefunkcionalna grafta u grupi venskih graftova. Po ispitivanju statističke značajnnosti hi kvadrat testom dobijena p vrijednost je 0.65, što znači da ne možemo odbaciti nultu hipotezu i da nismo pokazali značajnu razliku među ove 2 vrste grafta. Zaključak: Potrebne su dodatne,usmjerene, prospektivne studije koje standardizovano upoređuju kvalitet grafta radijalne arterije i velike safenske vene kao i tehnike njihovog uzimanja. Potrebno je srednjeročno i dugoročno praćenje pacijenata, po mogućnosti većih grupa iz ove ustanove kako bi se napravio interni protokol koji će dati najbolje mogućnosti liječenja pacijenata u Klinici za kardiohirurgiju UKC RS po dostupnim tehničkim i ljudskim resursima.

Key words:
CABG,radial artery,saphenous vein

Thematic field:
Medicina

Date of abstract submission:
03.01.2022.

Conference:
Informatika u biomedicini 2022

Abstract Paper for reviews Final paper Presentation